“ਪਤਾ ਹੈ,ਇੱਥੋਂ ਬਹੁਤ ਦੂਰ ਇਸ ਗਲਤ ਤੇ ਠੀਕ ਦੇ ਪਾਰ ਇੱਕ ਮੈਦਾਨ ਹੈ,ਮੈਂ ਉੱਥੇ ਮਿਲਾਂਗਾ ਤੈਨੂੰ”
ਸਿਨੇਮਾ ਦਾ ਇਹ ਉਹ ਮਾਹੌਲ ਸੀ ਜਿੱਥੇ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਚਹਿਲ ਪਹਿਲ ਹੋ ਰਹੀ ਸੀ,ਹਰ ਕੋਈ ਆਪਣੇ ਸੀਟ ਨੰਬਰ ਨੂੰ ਲੱਭਦਾ ਰੋਲਾ ਪਾ ਰਿਹਾ ਸੀ।ਫਿਰ ਇੱਕ ਅਵਾਜ਼ ਸੁਣਦੀ ਹੈ,ਸਿਰਫ ਇੱਕ ਅਵਾਜ਼……“ਪਤਾ ਹੈ,ਇੱਥੋਂ ਬਹੁਤ ਦੂਰ ਇਸ ਗਲਤ ਤੇ ਠੀਕ ਦੇ ਪਾਰ ਇੱਕ ਮੈਦਾਨ ਹੈ,ਮੈਂ ਉੱਥੇ ਮਿਲਾਂਗਾ ਤੈਨੂੰ”
ਰਣਬੀਰ ਕਪੂਰ ਦੀ ਇਸ ਅਵਾਜ਼ ਦੇ ਨਾਲ ਫਿਲਮ ‘ਰਾਕਸਟਾਰ’ ਪਰਦੇ ‘ਤੇ ਉੱਤਰਦੀ ਹੈ।ਇੱਕ ਵੱਖਰਾ ਮਾਹੌਲ ਸਿਰਜ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।ਲੋਕ ਦੇ ਮਨਾਂ ‘ਚ ਇੱਕ ਅਜਿਹੀ ਉਤਸੁਕਤਾ ਪੈਦਾ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਕਿ ਆਖਰ ਅਜਿਹਾ ਸੂਫੀਆਨਾ ਠਹਿਰਾ ਕਿਸੇ ਰਾਕਸਟਾਰ ਦੀ ਅਵਾਜ਼ ‘ਚ ਕਿਵੇਂ ਆਇਆ ਜਿੱਥੇ ਉਹ ਪਿਆਰ ਦੀ ਅਜਿਹੀ ਅਧਿਆਤਮਕ ਵਾਣੀ ਬੋਲ ਰਿਹਾ ਹੈ।ਫਿਲਮ ਇੱਕ ਰਾਕਸਟਾਰ ਦੀ ਕਹਾਣੀ ਤਾਂ ਕਹਿ ਰਹੀ ਹੈ ਪਰ ਇਹ ਖਲਾਅ,ਇਹ ਤੜਪ ਤੇ ਇਹ ਠਹਿਰਾ ਅਜੋਕੇ ਜ਼ਮਾਨੇ ਦੇ ਹਰ ਬੰਦੇ ਦਾ ਅੰਦਰੂਨੀ ਸ਼ੰਘਰਸ਼ ਹੈ।ਫਾਰਸੀ ਦੇ ਮਹਾਨ ਸੂਫੀ ਦਾਰਸ਼ਨਿਕ ਕਵੀ ‘ਜਲਾਲਉਦਦੀਨ ਰੂਮੀ’ ਦੇ ਫਲਸਫੇ ‘ਤੇ ਚਲਦੀ ਇਹ ਫਿਲਮ ਤੁਹਾਨੂੰ ਇੱਕੋ ਸਮੇਂ ਤਿੰਨ ਅਹਿਸਾਸਾਂ ਚੋਂ ਲਘਾਂਵੇਗੀ।ਫਿਲਮ ਵੇਖਣ ਵੇਲੇ ਇੰਝ ਲਗੇਗਾ ਕਿ ਫਿਲਮ ‘ਵਾਰਿਸ ਦੀ ਹੀਰ’ ਤੋਂ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੈ।ਫਿਰ ਲਗੇਗਾ ਨਹੀਂ ਇਹ ਤਾਂ ਮਸ਼ਹੂਰ ਰਾਕਸਟਾਰ ਗਾਇਕ ‘ਜਿਮ ਮੋਰੀਸਿਨ’ ਨੂੰ ਸਮਰਪਿਤ ਹੈ।ਫਿਰ ਲਗੇਗਾ ਨਹੀਂ ਇਹ ਤਾਂ ਅਜੋਕੇ ਬੰਦੇ ਦੀ ਸ਼ੋਹਰਤ ਤੇ ਸਕੂਨ ਵਿਚਲੀ ਹਿਚਕੌਲੇ ਖਾਂਦੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦਾ ਸੰਖੇਪ ਵਰਣਨ ਹੈ।
ਇਮਤਿਆਜ਼ ਅਲੀ ਦੇ ਨਿਰਦੇਸ਼ਨ ‘ਚ ਬਣੀ ਇਹ ਫਿਲਮ ਉਹਦੀਆਂ ਪਹਿਲੀਆਂ ਫਿਲਮਾਂ ਦੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਹੀ ਮਨੋਰੰਜਨ ਤੇ ਪਿਆਰ ਦੇ ਅਹਿਸਾਸ ਨੂੰ ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਤਰਾਸ਼ਕੇ ਸਾਡੇ ਸਾਹਮਣੇ ਰੱਖਦੀ ਹੈ।ਬਿਹਾਰ ਦਾ ਇਮਤਿਆਜ਼ ਅਲੀ ਬਤੌਰ ਅਦਾਕਾਰ ‘ਬਲੈਕ ਫ੍ਰਾਈਡੇ’ ‘ਚ ਵੀ ਆਪਣੀਆਂ ਸੇਵਾਵਾਂ ਦੇ ਚੁੱਕਾ ਹੈ।ਫਿਰ ਫਿਲਮ ‘ਸੋਚਾ ਨਾ ਥਾ,ਜਬ ਵੀ ਮੈੱਟ,ਲਵ ਆਜ ਕੱਲ੍ਹ ਰਾਹੀ ਉਹਨੇ ਦਰਸ਼ਕਾਂ ਨੂੰ ਰੌਮਾਂਸਿਜ਼ਮ ਦਾ ਨਵੇਕਲਾ ਵਿਸਤਾਰ ਸਮਝਾਇਆ।ਯਕੀਨਨ ਇਸ ਫਿਲਮ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਮੇਰੇ ਮਨ ‘ਚ ਇਹ ਇੰਤਜ਼ਾਰ ਜ਼ਰੂਰ ਰਹੇਗਾ ਕਿ ਇਮਤਿਆਜ਼ ਦੀ ਅਗਲੀ ਫਿਲਮ ਕਿੰਝ ਦੀ ਹੋਵੇਗੀ।ਇਮਤਿਆਜ਼ ਦਾ ਸਿਨੇਮਾ ਯਾਤਰਾ ਦਾ ਸਿਨੇਮਾ ਹੈ।ਜਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਡਾ. ਦੀਵਾਨ ਸਿੰਘ ਕਾਲੇਪਾਣੀ ਦੀਆਂ ਲਿਖੀਆਂ ਸਤਰਾਂ ਕਹਿੰਦੀਆਂ ਨੇ ਕਿ ਪਾਣੀ ਚਲਦੇ ਸੋਂਹਦੇ ਨੇ ਖੱੜ੍ਹਦੇ ਬੁਸਦੇ ਨੇ,ਠੀਕ ਉਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਇਮਤਿਆਜ਼ ਦੀਆਂ ਫਿਲਮਾਂ ਦੇ ਕਿਰਦਾਰ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦਾ ਅਜਿਹਾ ਸਫਰ ਕਰਦੇ ਨੇ ਤੇ ਆਪਣੀ ਕਹਾਣੀ ਵੀ ਅਜਿਹੇ ਸਫਰ ਦੀ ਚਲਾਇਮਾਨ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀ ਤੋਂ ਹੀ ਬਿਆਨ ਕਰਦੇ ਹਨ।ਕੁਝ ਦੇਰ ਪਹਿਲਾਂ ਆਈ ਇੱਕ ਹੋਰ ਖੂਬਸੂਰਤ ਫਿਲਮ ਪੰਕਜ ਕਪੂਰ ਦੀ ‘ਮੌਸਮ’ ਜੋ ਆਪਣੀ ਕਹਾਣੀ ਨੂੰ ਅਜਿਹੇ ਸਫਰ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀ ਤੋਂ ਬਿਆਨ ਕਰਦੀ ਹੋਈ ਖੁੰਝ ਗਈ ਸੀ ਨੂੰ ਇਮਤਿਆਜ਼ ਦੇ ਸਿਨੇਮਾ ਤੋਂ ਸਿੱਖਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।
ਰਣਬੀਰ ਕਪੂਰ ਦੀ ਇਸ ਅਵਾਜ਼ ਦੇ ਨਾਲ ਫਿਲਮ ‘ਰਾਕਸਟਾਰ’ ਪਰਦੇ ‘ਤੇ ਉੱਤਰਦੀ ਹੈ।ਇੱਕ ਵੱਖਰਾ ਮਾਹੌਲ ਸਿਰਜ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।ਲੋਕ ਦੇ ਮਨਾਂ ‘ਚ ਇੱਕ ਅਜਿਹੀ ਉਤਸੁਕਤਾ ਪੈਦਾ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਕਿ ਆਖਰ ਅਜਿਹਾ ਸੂਫੀਆਨਾ ਠਹਿਰਾ ਕਿਸੇ ਰਾਕਸਟਾਰ ਦੀ ਅਵਾਜ਼ ‘ਚ ਕਿਵੇਂ ਆਇਆ ਜਿੱਥੇ ਉਹ ਪਿਆਰ ਦੀ ਅਜਿਹੀ ਅਧਿਆਤਮਕ ਵਾਣੀ ਬੋਲ ਰਿਹਾ ਹੈ।ਫਿਲਮ ਇੱਕ ਰਾਕਸਟਾਰ ਦੀ ਕਹਾਣੀ ਤਾਂ ਕਹਿ ਰਹੀ ਹੈ ਪਰ ਇਹ ਖਲਾਅ,ਇਹ ਤੜਪ ਤੇ ਇਹ ਠਹਿਰਾ ਅਜੋਕੇ ਜ਼ਮਾਨੇ ਦੇ ਹਰ ਬੰਦੇ ਦਾ ਅੰਦਰੂਨੀ ਸ਼ੰਘਰਸ਼ ਹੈ।ਫਾਰਸੀ ਦੇ ਮਹਾਨ ਸੂਫੀ ਦਾਰਸ਼ਨਿਕ ਕਵੀ ‘ਜਲਾਲਉਦਦੀਨ ਰੂਮੀ’ ਦੇ ਫਲਸਫੇ ‘ਤੇ ਚਲਦੀ ਇਹ ਫਿਲਮ ਤੁਹਾਨੂੰ ਇੱਕੋ ਸਮੇਂ ਤਿੰਨ ਅਹਿਸਾਸਾਂ ਚੋਂ ਲਘਾਂਵੇਗੀ।ਫਿਲਮ ਵੇਖਣ ਵੇਲੇ ਇੰਝ ਲਗੇਗਾ ਕਿ ਫਿਲਮ ‘ਵਾਰਿਸ ਦੀ ਹੀਰ’ ਤੋਂ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੈ।ਫਿਰ ਲਗੇਗਾ ਨਹੀਂ ਇਹ ਤਾਂ ਮਸ਼ਹੂਰ ਰਾਕਸਟਾਰ ਗਾਇਕ ‘ਜਿਮ ਮੋਰੀਸਿਨ’ ਨੂੰ ਸਮਰਪਿਤ ਹੈ।ਫਿਰ ਲਗੇਗਾ ਨਹੀਂ ਇਹ ਤਾਂ ਅਜੋਕੇ ਬੰਦੇ ਦੀ ਸ਼ੋਹਰਤ ਤੇ ਸਕੂਨ ਵਿਚਲੀ ਹਿਚਕੌਲੇ ਖਾਂਦੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦਾ ਸੰਖੇਪ ਵਰਣਨ ਹੈ।
ਇਮਤਿਆਜ਼ ਅਲੀ ਦੇ ਨਿਰਦੇਸ਼ਨ ‘ਚ ਬਣੀ ਇਹ ਫਿਲਮ ਉਹਦੀਆਂ ਪਹਿਲੀਆਂ ਫਿਲਮਾਂ ਦੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਹੀ ਮਨੋਰੰਜਨ ਤੇ ਪਿਆਰ ਦੇ ਅਹਿਸਾਸ ਨੂੰ ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਤਰਾਸ਼ਕੇ ਸਾਡੇ ਸਾਹਮਣੇ ਰੱਖਦੀ ਹੈ।ਬਿਹਾਰ ਦਾ ਇਮਤਿਆਜ਼ ਅਲੀ ਬਤੌਰ ਅਦਾਕਾਰ ‘ਬਲੈਕ ਫ੍ਰਾਈਡੇ’ ‘ਚ ਵੀ ਆਪਣੀਆਂ ਸੇਵਾਵਾਂ ਦੇ ਚੁੱਕਾ ਹੈ।ਫਿਰ ਫਿਲਮ ‘ਸੋਚਾ ਨਾ ਥਾ,ਜਬ ਵੀ ਮੈੱਟ,ਲਵ ਆਜ ਕੱਲ੍ਹ ਰਾਹੀ ਉਹਨੇ ਦਰਸ਼ਕਾਂ ਨੂੰ ਰੌਮਾਂਸਿਜ਼ਮ ਦਾ ਨਵੇਕਲਾ ਵਿਸਤਾਰ ਸਮਝਾਇਆ।ਯਕੀਨਨ ਇਸ ਫਿਲਮ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਮੇਰੇ ਮਨ ‘ਚ ਇਹ ਇੰਤਜ਼ਾਰ ਜ਼ਰੂਰ ਰਹੇਗਾ ਕਿ ਇਮਤਿਆਜ਼ ਦੀ ਅਗਲੀ ਫਿਲਮ ਕਿੰਝ ਦੀ ਹੋਵੇਗੀ।ਇਮਤਿਆਜ਼ ਦਾ ਸਿਨੇਮਾ ਯਾਤਰਾ ਦਾ ਸਿਨੇਮਾ ਹੈ।ਜਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਡਾ. ਦੀਵਾਨ ਸਿੰਘ ਕਾਲੇਪਾਣੀ ਦੀਆਂ ਲਿਖੀਆਂ ਸਤਰਾਂ ਕਹਿੰਦੀਆਂ ਨੇ ਕਿ ਪਾਣੀ ਚਲਦੇ ਸੋਂਹਦੇ ਨੇ ਖੱੜ੍ਹਦੇ ਬੁਸਦੇ ਨੇ,ਠੀਕ ਉਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਇਮਤਿਆਜ਼ ਦੀਆਂ ਫਿਲਮਾਂ ਦੇ ਕਿਰਦਾਰ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦਾ ਅਜਿਹਾ ਸਫਰ ਕਰਦੇ ਨੇ ਤੇ ਆਪਣੀ ਕਹਾਣੀ ਵੀ ਅਜਿਹੇ ਸਫਰ ਦੀ ਚਲਾਇਮਾਨ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀ ਤੋਂ ਹੀ ਬਿਆਨ ਕਰਦੇ ਹਨ।ਕੁਝ ਦੇਰ ਪਹਿਲਾਂ ਆਈ ਇੱਕ ਹੋਰ ਖੂਬਸੂਰਤ ਫਿਲਮ ਪੰਕਜ ਕਪੂਰ ਦੀ ‘ਮੌਸਮ’ ਜੋ ਆਪਣੀ ਕਹਾਣੀ ਨੂੰ ਅਜਿਹੇ ਸਫਰ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀ ਤੋਂ ਬਿਆਨ ਕਰਦੀ ਹੋਈ ਖੁੰਝ ਗਈ ਸੀ ਨੂੰ ਇਮਤਿਆਜ਼ ਦੇ ਸਿਨੇਮਾ ਤੋਂ ਸਿੱਖਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।
ਇਸ ਫਿਲਮ ਨੂੰ ਅਸੀ ਤਿੰਨ ਪਹਿਲੂਆਂ ਤੋਂ ਵਿਚਾਰ ਸਕਦੇ ਹਾਂ ।ਇਹ ਪੱਖ ਹਨ ਸ਼ੋਹਰਤ, ਨੌਜਵਾਨ ਤਸੱਵਰ ਤੇ ਮਨੁੱਖੀ ਕਿਰਦਾਰ ਦੀ ਅਸਲ ਹੋਂਦ ਦੇ ਮਾਇਨੇ ਕੀ ਹਨ।ਹਰਿਆਣੇ ਦਾ ‘ਜਨਾਰਦਨ ਜਾਖੜ’ ਜੋ ‘ਜਿਮ ਮੋਰੀਸਿਨ’ ਦੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਬਣਨਾ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹੈ ਤੇ ਉਹ ਆਪਣਾ ਟੀਚਾ ਇੱਕ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਗਾਇਕ ਦੇ ਤੌਰ ਤੇ ਨਹੀਂ ਸਗੋਂ ਇੱਕ ਮਸ਼ਹੂਰ ਗਾਇਕ ਦੇ ਰੂਪ ‘ਚ ਵੇਖਦਾ ਪਤਾ।ਉਹ ਤੜਪ ਤੇ ਤੜਪ ਦੇ ਦਿਖਾਵੇ ਵਿਚਲਾ ਫਰਕ ਨਹੀਂ ਜਾਣਦਾ।ਉਸ ਲਈ ਇੱਕ ਸ਼ੋਹਰਤ ਨੂੰ ਪਾਉਣਾ ਹੈ।ਉਸ ਸ਼ੋਹਰਤ ਨੂੰ ਜਿਸ ਬਾਰੇ ਉਹ ਇੱਥੋਂ ਤੱਕ ਵੀ ਨਹੀਂ ਦੱਸ ਸਕਦਾ ਕਿ ਇਸ ਸ਼ੋਹਰਤ ਦੇ ਅਸਲ ਮਾਇਨੇ ਉਹਨੂੰ ਖੁਸ਼ੀ ਦੇਣਗੇ ਜਾਂ ਨਹੀਂ।ਆਖਰ ਇਹ ਸ਼ੋਹਰਤ ਦਾ ਕਿਹੋ ਜਿਹਾ ਮਿਜਾਜ਼ ਹੈ?ਹੈ।ਉਹ ਅਜਿਹੇ ਸੰਵਾਦ ‘ਚ ਪੈਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ‘ਜਿਮ ਮੋਰੀਸਿਨ’ ਨੇ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਇੱਕ ਅਸ਼ਲੀਲ ਸੰਕੇਤ ਦਾ ਪ੍ਰਗਟਾਵਾ ਕੀਤਾ ਤੇ ਲੋਕ ਵਾਹ ਵਾਹ ਕਰਦੇ ਰਹਿ ਗਏ।ਪਰ ਉਸ ਪਿੱਛੇ ‘ਜਿਮ ਮੋਰੀਸਿਨ’ ਦੀ ਸੋਚ ਕੀ ਸੀ ਜਾਂ ਉਹ ਅਜਿਹੇ ਮੁਕਾਮ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਉਹ ਇਸ ਲਾਇਕ ਕਿੰਝ ਬਣਿਆ ਬਾਰੇ ਨਹੀਂ ਸੋਚਦਾ।ਫਿਰ ਉਸ ਨੂੰ ਅਜਿਹੇ ਕਲਾਕਾਰ ਦੇ ਰੁਤਬੇ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚਣ ਦੀ ਸ਼ਿੱਦਤ ਦੇ ਮਾਇਨੇ ਨਹੀਂ
ਫਿਲਮ ਅੱਗੇ ਵੱਧਦੀ ਹੈ ਤੇ ਇਹ ਪੇਸ਼ ਕਰਦੀ ਹੈ ਕਿ ਮਹਾਨ ਬਣਨ ਲਈ ਤਕਲੀਫਾਂ ਦਾ ਰਾਹ ਹੀ ਅਸਲ ਸੰਘਰਸ਼ ਹੈ।ਦਿਲ ਦਾ ਟੁੱਟਣਾ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ।ਟੁੱਟੇ ਦਿਲ ਤੋਂ ਸੰਗੀਤ ਦੀ ਆਮਦ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।ਇਸ ਵਿਚਾਰ ਨੂੰ ਲਿਖਦੇ ਹੋਏ ਬਠਿੰਡੇ ਦੇ ਉਹਨਾਂ ਗਾਇਕਾਂ ਵੱਲ ਮੇਰਾ ਧਿਆਨ ਜ਼ਰੂਰ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।ਪਰ ਫਿਲਮ ‘ਚ ਜਨਾਰਦਨ ਜਾਖੜ ਤੋਂ ਜੇ.ਜੇ ਅਤੇ ਜੇ.ਜੇ. ਤੋਂ ਜਾਰਡਨ ਤੱਕ ਦਾ ਕਿਰਦਾਰ ਇਹ ਜ਼ਰੂਰ ਬਿਆਨ ਕਰ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਬਜ਼ਾਰਵਾਦ ‘ਚ ਤੁਹਾਡਾ ਅਸਲ ਤੁਹਾਡੀ ਕਲਾ ਨਹੀਂ ਹੈ।ਬਜ਼ਾਰ ਦੇ ਮਿਜਾਜ਼ ਨਾਲ ਤੁਸੀ ਕਿੰਝ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਪਰੋਸਿਆ ਹੈ ਅੱਜ ਕੱਲ੍ਹ ਕਲਾ ਦੇ ਅਸਲ ਰੰਗ ਇਹੋ ਹਨ।ਇਹ ਸਿਰਫ ਸੰਗੀਤ ਦੇ ਸੰਸਾਰ ਦੀ ਕਹਾਣੀ ਨਹੀਂ ਹੈ।ਪੱਤਰਕਾਰੀ ਤੋਂ ਲੈਕੇ ਇੱਕ ਆਮ ਦਫਤਰੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ‘ਚ ਇਹੋ ਹਾਲ ਹੈ।
ਫਿਲਮ ‘ਚ ਪੇਸ਼ ਹੋਏ ਕੁਝ ਇਲਾਕਿਆਂ ਨੂੰ ਜਿਸ ਅੰਦਾਜ਼ ‘ਚ ਟੁੱਚੀਆਂ ਗਲੀਆਂ ਦੇ ਰੂਪ ‘
ਚ ਪੇਸ਼ ਕੀਤਾ ਹੈ ਜਾਂ ਨਾਇਕ ਤੇ ਨਾਇਕਾ ਦਾ ਜੰਗਲੀ ਜਵਾਨੀ ਫਿਲਮ ਨੂੰ ਵੇਖਣ ਜਾਣਾ ਨੈਤਿਕਤਾ ਪੱਖੋਂ ਬਹੁਤ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਸਵਾਲਾਂ ਦਾ ਨਿਸ਼ਾਨਾ ਬਣ ਸਕਦੇ ਹਨ ਪਰ ਪਹਿਲਾਂ ਉਹ ਇਹ ਜ਼ਰੂਰ ਤੈਅ ਕਰ ਲੈਣ ਕਿ ਉਹਨਾਂ ਦੀ ਨਜ਼ਰ ‘ਚ ਨੈਤਿਕਤਾ ਦੇ ਅਰਥ ਕੀ ਹਨ।ਕੋਈ ਸ਼ਰੇਆਮ ਇਹਨਾਂ ਚਿਹਰਿਆਂ ਦਾ ਪ੍ਰਗਟਾਵਾ ਕਰ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਤੇ ਕੋਈ ਦੋ ਚਿਹਰੇ ਲੈਕੇ ਘੁੰਮ ਰਿਹਾ ਹੈ।ਪਰ ਅਜਿਹਾ ਕੋਈ ਵਿਰਲਾ ਹੀ ਹੋਵੇਗਾ ਜੋ ਅਜਿਹੇ ਰੰਗ ਤੋਂ ਵੀ ਭੈੜੇ ਪੋਰਨੋਗ੍ਰਾਫੀ ਦੇ ਰੰਗਾਂ ਤੋਂ ਵਾਕਫ ਨਾ ਹੋਵੇ।ਫਿਲਮ ‘ਚ ਨਿਰਦੇਸ਼ਕ ਦੀ ਆਪਣੀ ਅਜ਼ਾਦੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ,ਇੱਕ ਆਪਣੀ ਖੁੱਲ੍ਹ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਵੀ ਇਮਤਿਆਜ਼ ਅਲੀ ਨੇ ਫਿਲਮ ‘ਜਬ ਵੀ ਮੈੱਟ’ ‘ਚ ਰਤਲਾਮ ਦੀਆਂ ਗਲੀਆਂ ‘ਚ ਵੇਸਵਾਗਮਨ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਖੁਲ੍ਹੇ ਤੇ ਮਜ਼ਾਕੀਆ ਲਹਿਜ਼ੇ ‘ਚ ਵਿਖਾਇਆ ਸੀ।ਜਿਸ ਨੂੰ ਲੈਕੇ ਚੌਖੀ ਬਹਿਸ ਹੋਈ ਸੀ।ਹੁਣ ਇਹ ਇਮਤਿਆਜ਼ ਨੂੰ ਸਮਝਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਇਹਨਾਂ ਗਲੀਆਂ ਦੀ ਗੰਭੀਰਤਾ ਨੂੰ ਕਦੋਂ ਵਿਖਾਵੇਗਾ।ਕਿਉਂ ਕਿ ਸਾਹ ਤਾਂ ਇਹਨਾਂ ਗਲੀਆਂ ਕੂਚਿਆਂ ਦੇ ਵੀ ਨਿੰਰਤਰ ਚਲਦੇ ਹਨ।
ਜਨਾਰਦਨ ਜਾਖੜ ਨੌਜਵਾਨ ਤੱਸਵਰ ਦੀ ਉਹ ਸਾਰੀ ਤੜਪ ਪੇਸ਼ ਕਰਦਾ ਹੈ।ਉਸ ਦੇ ਗਾਏ ਗੀਤ ‘ਬਰਬਾਦ ਅਲਫਾਜ਼’ ਹਨ।ਉਸ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਕਾਮਯਾਬ ਹੋਣ ਬਾਰੇ ਯਕੀਨ ਨਹੀਂ ਹੈ ਸਗੋਂ ਨਾਕਾਮਯਾਬ ਹੋਣ ਬਾਰੇ ਸਵਾਲ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹਨ।ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇਹ ਉਹੀ ਜੋਸ਼ ਹੈ ਜਦੋਂ ਉਹ ਖੁਦ ਦੇ ਹੋਣ ਦੇ ਯਕੀਨ ਨੂੰ ਜਿੱਤਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਫਿਰ ਉਹਨੂੰ ਜਿੱਤ ਦੇ ਅਸਲ ਨਿਸ਼ਾਨਾਂ ਦੀ ਨਿਸ਼ਾਨਦੇਹੀ ਹੁੰਦੀ ਮਹਿਸੂਸ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।ਉਸ ਅੰਦਰ ਇੱਕ ਪਾਗਲਪਣ ਵੀ ਹੈ।ਇਹੋ ਤਾਂ ਉਹ ਸਾਰੇ ਗੁਣ ਹਨ ਜੋ ਬੰਦੇ ਦੇ ਵਿਜੇਤਾ ਹੋਣ ਦੀਆਂ ਸ਼ਰਤਾਂ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਕਰਦੇ ਹਨ।ਜਨਾਰਦਨ ਜਾਖੜ ਦੇ ਇਸ ‘ਚ ਨੌਜਵਾਨੀ ਤੱਸਵਰ ਦੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਰੂਪ ਨਜ਼ਰ ਆਉਣਗੇ।ਉਹ ਸੱਚਾ ਹੈ,ਖੁਦ ਦੇ ਬਣਾਉਟੀਪਣ ਨੂੰ ਵੀ ਮੋੜ ਮੋੜ ‘ਤੇ ਰੱਦ ਕਰਦਾ ਹੈ।ਉਹ ਉਹਨਾਂ ਸਾਰੀਆਂ ਬੰਦਿਸ਼ਾਂ ਦੇ ਖਿਲਾਫ ਉਗਰ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।ਉਹ ਬਜ਼ਾਰਵਾਦ ਦੇ ਲਾਲਚ ਦੀ ਕਰਤੂਤ ਨੂੰ ਪਛਾਣਦਾ ਹੈ ਤੇ ਉਹਦਾ ਸ਼ਰੇਆਮ ਮਖੌਲ ਉਡਾਉਂਦਾ ਹੈ।ਉਹ ਦਿਲ ਚੋਂ ਨਿਕਲੀ ਜਜ਼ਬਾਤ ਦੀ ਰਵਾਨਗੀ ਤੋਂ ਨਾਇਕਾ ਨੂੰ ਉਸੇ ਸ਼ਿੱਦਤ ਨਾਲ ਪਿਆਰ ਕਰਦਾ ਹੈ ਜੋ ਸਾਨੂੰ ਹੀਰ ਤੇ ਰਾਂਝੇ ਦੇ ਕਿੱਸਿਆ ‘ਚ ਮਹਿਸੂਸ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।ਉਹ ‘ਹਵਾ ਹਵਾ’ ਗੀਤ ਨਾਲ ਰਿਸ਼ਤਿਆਂ ‘ਚ ਸ਼ੱਕ ਦੀ ਸੂਈ ਨਾਲ ਅਹਿਸਾਸ ਦੇ ਚਿੱਥੜੇ ਹੁੰਦਿਆ ਨੂੰ ਵੀ ਬਿਆਨ ਕਰਦਾ ਹੈ ਤੇ ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ ਉਹ ‘ਸਾਡਾ ਹੱਕ’ ਰਾਂਹੀ ਅਜ਼ਾਦੀ ਤੇ ਅਜ਼ਾਦ ਜਿੰਦੜੀਆ ਲਈ ਵੀ ਗਾਉਂਦਾ ਹੋਇਆ ਨਜ਼ਰ ਆਉਂਦਾ ਹੈ।ਇਸ ਗੀਤ ਰਾਂਹੀ ਉਹ ਤਿੱਬਤ ਦੀ ਅਜ਼ਾਦੀ ਦੇ ਹੱਕ ‘ਚ ਗੱਲ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ,ਜੋਕਿ ਸਿੱਧੇ ਰੂਪ ‘ਚ ਚੀਨ ਨੂੰ ਵੰਗਾਰ ਹੀ ਹੈ।ਪਰ ਸਾਡਾ ਭਾਰਤੀ ਸੈਂਸਰ ਬੋਰਡ ਫਿਲਮਾਂ ‘ਚ ਅਜਿਹੇ ਕ੍ਰਾਂਤੀਕਾਰੀ ਕਦਮਾਂ ਦੀ ਸ਼ਲਾਘਾ ਨਹੀਂ ਕਰਦਾ ਸਗੋਂ ਉਹਨਾਂ ‘ਤੇ ਕੈਂਚੀ ਚਲਾਉਂਦਾ ਹੈ।ਇਸ ਗੀਤ ‘ਚ ਫਿਲਮਸਾਜ਼ ਨੂੰ ਉਹ ਬੈਨਰ ਧੁੰਦਲੇ ਕਰਨੇ ਪਏ ਹਨ।ਮੁੱਖ ਧਾਰਾ ਦੀਆਂ ਫਿਲਮਾਂ ‘ਚ ਅਜਿਹੀ ਗੱਲ ਦਾ ਇੱਕ ਚੰਗਾ ਸੰਕੇਤ ਹੈ ਕਿਉਂ ਕਿ ਇਹਨਾਂ ਫਿਲਮਾਂ ਦੀ ਪਹੁੰਚ ਆਮ ਲੋਕਾਂ ਤੱਕ ਹੈ ਪਰ ਸਿਸਟਮ ਦੇ ਕਾਲੇ ਮੁਹਾਂਦਰੇ ਇਹਨੂੰ ਸਮਝਨਾ ਹੀ ਨਹੀਂ ਚਾਹੁੰਦੇ।
ਹੁਣ ਗੱਲ ਕਰਦੇ ਹਾਂ ਮਨੁੱਖੀ ਕਿਰਦਾਰਾਂ ਦੀ ਅਸਲ ਹੋਂਦ ਨੂੰ ਲੱਭਣ ਲਈ ਚਲ ਰਹੇ ਸੰਘਰਸ਼ ਤੇ ਬੇਬੱਸੀ ‘ਚ ਹਿਚਕੋਲੇ ਖਾਂਦੇ ਉਹ ਕਿਰਦਾਰ ਜੋ ‘ਰੂਮੀ’ ਦੇ ਅਹਿਸਾਸ ਰਾਂਹੀ ‘ਨਾਦਾਨ ਪਰਿੰਦਿਆਂ’ ਨੂੰ ਵਾਪਸ ਆਪਣੀ ਜ਼ਮੀਨ ਮੁੜ ਆਉਣ ਲਈ ਗੁਹਾਰ ਲਗਾ ਰਹੇ ਹਨ।ਇੱਥੇ ਫਿਲਮ ਪੂਰਨਤਾ ਦੇ ਅਸਲ ਅਰਥ ਵੀ ਸਮਝਾਉਂਦੀ ਹੈ ਤੇ ਰਿਸ਼ਤਿਆ ਦੀ ਅਸਲ ਜੁਗਲਬੰਦੀ ਵੀ ਬਿਆਨ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ।ਸਿਰਫ ਦੋ ਸਰੀਰਾਂ ਵਿਚਕਾਰ ਵਿਆਹ ਦਾ ਹੋਣਾ ਹੀ ਕਿਸੇ ਰਿਸ਼ਤੇ ਨੂੰ ਸੱਚਾ ਤੇ ਸੁੱਚਾ ਅਧਾਰ ਨਹੀਂ ਦੇ ਸਕਦਾ ਜਦੋਂ ਤੱਕ ਉਹਨਾਂ ‘ਚ ਜਜ਼ਬਾਤੀ ਸਾਂਝ ਨਹੀਂ ਹੈ।ਇਸੇ ਸਾਂਝ ਦੀ ਅਣਹੋਂਦ ਕਰਕੇ ਹੀ ਰਿਸ਼ਤਿਆਂ ਵਿਚਲਾ ਘਾਤ ਤੇ ਭਟਕਣ ਚਲਦੀ ਰਹਿੰਦੀ ਹੈ।ਜਨਾਰਦਨ ਨੂੰ ਲੈਕੇ ਪੂਰੀ ਦੁਨੀਆ ਪਾਗਲ ਹੈ ਪਰ ਉਸਨੂੰ ਕਾਮਯਾਬੀ ਦੇ ਇਸ ਮੁਕਾਮ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚਕੇ ਅਹਿਸਾਸ ਹੈ ਕਿ ਬਾਹਰ ਦੀ ਚਕਾਚੋਂਧ ਮੇਰੀ ਅੰਦਰੂਨੀ ਖੁਸ਼ੀ ਦਾ ਸਬੱਬ ਨਹੀਂ ਬਣ ਸਕਦੀ।ਉਹਨੂੰ ਅਹਿਸਾਸ ਹੈ ਕਿ ਉਹਦਾ ਅੰਦਰ ਕਿੰਨਾ ਖਾਲੀ ਹੈ।ਫਿਲਮ ਵਿਚਲੇ ਕਿਰਦਾਰ ‘ਹੀਰ’ ਤੇ ‘ਜਨਾਰਦਨ’ ਦੀ ਸਾਂਝ ਕਿੰਝ ਦੀ ਹੈ ਰਿਸ਼ਤਿਆਂ ਨੂੰ ਖੂਬਸੂਰਤੀ ਨਾਲ ਬਿਆਨ ਕਰਦੀ ਹੈ।ਦੋਵੇਂ ਇੱਕ ਦੂਜੇ ਤੋਂ ਬਿਨਾਂ ਅੱਧੇ ਹਨ।ਇੱਕ ਦੂਜੇ ਦੀ ਸੁਮੇਲਤਾ ‘ਚ ਹੀ ਦੋਵਾਂ ਦੀ ਪੂਰਨਤਾ ਹੈ।…ਤੇ ਪੂਰੀ ਫਿਲਮ ‘ਚ ਕਿਰਦਾਰਾਂ ਵਿਚਲਾ ਇੱਕ ਯਕੀਨ ਹੈ ਕਿ “ਪਤਾ ਹੈ,ਇੱਥੋਂ ਬਹੁਤ ਦੂਰ ਗਲਤ ਤੇ ਠੀਕ ਤੇ ਪਾਰ ਇੱਕ ਮੈਦਾਨ ਹੈ,ਮੈਂ ਉੱਥੇ ਮਿਲਾਂਗਾ ਤੈਨੂੰ।” ਕਿਸੇ ਵੀ ਰਿਸ਼ਤੇ ਨੂੰ ਵੱਧਣ ਫੁੱਲਣ ਲਈ ਬੱਸ ਅਜਿਹਾ ਹੀ ਭਰੌਸਾ ਤੇ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਚਾਹੀਦਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।
ਰਣਬੀਰ ਕਪੂਰ ਦੇ ਸਿਤਾਰਾ ਪੱਖ ਦੀ ਇਹ ਹੁਣ ਤੱਕ ਦੀ ਵਧੀਆ ਫਿਲਮ ਹੈ।ਜੋ ਉਸਨੂੰ ਇੱਕ ਨਵਾਂ ਸਟਾਰਡਮ ਦੇਵੇਗੀ।ਰਣਬੀਰ ਨੇ ਕਿਰਦਾਰ ਵਿਚਲੀਆਂ ਵੱਖ ਵੱਖ ਪਰਤਾਂ ਨੂੰ ਪੂਰੀ ਸੰਜੀਦਗੀ ਨਾਲ ਨਿਭਾਇਆ ਹੈ।ਚਾਹੇ ਉਹ ਪ੍ਰੇਮੀ,ਨੌਜਵਾਨ ਜਾਂ ਗਾਇਕ ਦਾ ਰੂਪ ਹੋਵੇ ਜਾਂ ਚਾਹੇ ਉਹ ਭਟਕਦੇ ਇਖਲਾਕ ਦੀ ਖੋਜ ਜਾਂ ਸ਼ੋਹਰਤ ਤੋਂ ਦੂਰ ਪੂਰਨਤਾ ਦੀ ਤਲਾਸ਼ ਹੋਵੇ।ਇੱਕ ਕਲਾਕਾਰ ਦੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ‘ਤੇ ਕਿੰਨੇ ਕੈਮਰਿਆਂ ਦੀ ਅੱਖ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।ਅਜਿਹੇ ‘ਚ ਸੋਚੋ ਕੋਈ ਬੰਦਾ ਸਹਿਜ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਨੂੰ ਕਿੰਝ ਮਾਣ ਸਕਦਾ ਹੈ।ਕਿਸੇ ਪਿੰਡ ‘ਚ ਰਹਿੰਦੇ ਲੋਕਾਂ ਦੀਆਂ ਚੁਨਿੰਦਾ ਗੱਲਾਂ ਨਾਲ ਕਿਸੇ ਘਰ ਦੀ ਸ਼ਾਂਤੀ ਹਰਾਮ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਤੇ ਅਜਿਹਾ ‘ਚ ਪਰਿਵਾਰ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਹਿਲ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਭਲਾ ਅਜਿਹਾ ਕਲਾਕਾਰ ਕੋਈ ਕਿਉਂ ਨਹੀਂ ਗੁੱਸੇ ‘ਚ ਆ ਸਕਦਾ ਜਿਸ ਨੂੰ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਅੱਕ ਤੱਕ ਰਹੀਆਂ ਹੋਣ।ਨਿਜ ਤੱਕ ਦੀ ਅਜਿਹੀ ਦਖਲਅੰਦਾਜ਼ੀ ਤੋਂ ਹਰ ਬੰਦੇ ਨੂੰ ਪਰੇਸ਼ਾਨੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।
ਇਸ ਫਿਲਮ ਨੂੰ ਵੇਖਣਾ ਮੇਰੇ ਲਈ ਪੈਸਾ ਵਸੂਲੀ ਹੈ।ਅੰਤਰਮਨ ਦੀ ਯਾਤਰਾ ਹੈ ਤੇ ਉਡੀਕ ਹੈ ਰਹਿਮਾਨ ਦੇ ਰੂਹਦਾਰੀ ਸੰਗੀਤ ਦੀ ਨਵੇਕਲੀ ਪੇਸ਼ਕਸ਼ ਦੀ,ਤੇ ਨਾਲ ਹੀ ਉਡੀਕ ਹੈ ਕਿ ਹੁਣ ਇਮਤਿਆਜ਼ ਦੀ ਅਗਲੀ ਫਿਲਮ ‘ਚ ਪ੍ਰੇਮ ਦੀ ਕਿਹੜੀ ਵੰਨਗੀ ਵੇਖਣ ਨੂੰ ਮਿਲੇਗੀ।ਇਸ ਫਿਲਮ ਨੂੰ ਵੇਖਣ ਵੇਲੇ ਸ਼ਮੀ ਕਪੂਰ ਨੂੰ ਵੇਖਣਾ ਚੰਗਾ ਲੱਗਾ ਕਿਉਂ ਕਿ ਇਹ ਉਸ ਸਦਾਬਹਾਰ ਹੀਰੋ ਦੀ ਆਖਰੀ ਫਿਲਮ ਸੀ।ਫਿਲਮ 'ਚ ਜਨਾਰਦਨ(ਰਣਬੀਰ) ਤੇ ਉਸਤਾਦ(ਸ਼ਮੀ ਕਪੂਰ) ਦੀ ਸ਼ਹਿਨਾਈ ਤੇ ਗਿਟਾਰ ਦੀ ਜੁਗਲਬੰਦੀ ਜ਼ਰੂਰ ਗਹੁ ਨਾਲ ਸੁਣਿਓ।ਇਹ ਵਾਕਿਆ ਹੀ ਹੈ,ਇੱਕ ਪਿਆਰੀ ਜੁਗਲਬੰਦੀ ਜੀਹਨੂੰ The Dichotomy of Fame ਦਾ ਨਾਮ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ।
ਹਰਪ੍ਰੀਤ ਸਿੰਘ ਕਾਹਲੋਂ ਪੱਤਰਕਾਰ ਹੈ,ਪਰ ਪੱਤਰਕਾਰੀ ਨਾਲੋਂ 1000 ਗੁਣਾ ਵੱਧ ਰੁਚੀ ਸਿਨੇਮੇ 'ਚ ਰੱਖਦਾ ਹੈ।
asal vich amtiyaz nishane toh chuk gya.... meri nazar ton.. inz lagda hain...
ReplyDeletebai g bahut hi sohne andaaz naal tusi film da sarvekhan kita hai...........
ReplyDelete