ਦਾਰਸ਼ਨਿਕਤਾ ਲਈ ਪਹਿਲੀ ਲੋੜ ਦਲੇਰ ਤੇ ਅਜ਼ਾਦ ਮਨ ਹੁੰਦੀ ਹੈ

Monday, October 22, 2012

ਭੱਜੀਆਂ ਹੋਈਆਂ ਕੁੜੀਆਂ

ਆਲੋਕਧਨਵਾ
ਬਿਹਾਰ ਦੇ ਮੁੰਗੇਰ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ 'ਚ ਜਨਮੇ ਆਲੋਕਧਨਵਾ 70ਵਿਆਂ ਦੇ ਦਹਾਕੇ 'ਚ ਇਕ ਚਰਚਿਤ ਕਵੀ ਦੇ ਰੂਪ 'ਚ ਹਿੰਦੀ ਪੱਟੀ 'ਤੇ ਛਾਏ ਰਹੇ।'ਜਨਤਾ ਦਾ ਆਦਮੀ', 'ਬਰੂਨੋ ਦੀਆਂ ਕੁੜੀਆਂ', 'ਕੱਪੜੇ ਦੇ ਜੁੱਤੇ', 'ਦੁਨੀਆ ਰੋਜ਼ ਬਦਲਦੀ ਹੈ' ਤੇ 'ਭੱਜੀਆਂ ਹੋਈਆਂ ਕੁੜੀਆਂ' ਜਿਹੀਆਂ ਕਵਿਤਾਵਾਂ ਕਾਫੀ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਹੋਈਆਂ।ਪੰਜਾਬ ਦੀ ਧਰਤੀ ਨਾਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਰਾਬਤਾ ਅਮਰਜੀਤ ਚੰਦਨ ਤੇ ਪਾਸ਼ ਜ਼ਰੀਏ ਰਿਹਾ।ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਪਿਆਰ ਵਿਰੁੱਧ ਖੜ੍ਹੀ ਸੱਭਿਅਤਾ ਨੂੰ ਸੰਬੋਧਤ ਲੰਮੀ ਕਵਿਤਾ 'ਭੱਜੀਆਂ ਹੋਈਆਂ ਕੁੜੀਆਂ' ਦੇ ਕੁਝ ਹਿੱਸੇ ਦਾ ਪੰਜਾਬੀ ਤਰਜ਼ਮਾ ਕਰ ਰਹੇ ਹਾਂ।-ਯਾਦਵਿੰਦਰ ਕਰਫਿਊ
ਸੁਪਨੀਲੀ ਉਮਰ 'ਚ ਅਮਰਜੀਤ ਚੰਦਨ,ਮ੍ਰਿਤਯੂਬੋਧ,ਆਲੋਕਧਨਵਾ ਤੇ ਪਾਸ਼(ਨਕੋਦਰ-1973)







ਭੱਜੀਆਂ ਹੋਈਆਂ ਕੁੜੀਆਂ 

ਓਹਨੂੰ ਮਿਟਾਓਗੇ 
ਇਕ ਭੱਜੀ ਹੋਈ ਕੁੜੀ ਨੂੰ ਮਿਟਾਓਗੇ 
ਉਸਦੇ ਹੀ ਘਰ ਦੀ ਹਵਾ 'ਚੋਂ 
ਓਹਨੂੰ ਓਥੋਂ ਵੀ ਮਿਟਾਓਗੇ
ਉਸਦਾ ਜੋ ਬਚਪਨ ਹੈ ਤੁਹਾਡੇ ਅੰਦਰ
ਓਥੋਂ ਵੀ 
ਮੈਂ ਜਾਣਦਾ ਹਾਂ
ਕੁਲੀਨਤਾ ਦੀ ਹਿੰਸਾ!

ਪਰ ਓਹਦੇ ਭੱਜਣ ਦੀ ਗੱਲ
ਯਾਦ 'ਚੋਂ ਨਹੀਂ ਜਾਵੇਗੀ
ਪੁਰਾਣੀਆਂ ਪੌਣ ਚੱਕੀਆਂ ਦੀ ਤਰ੍ਹਾਂ।

ਉਹ ਪਹਿਲੀ ਕੁੜੀ ਨਹੀਂ ਹੈ 
ਜੋ ਭੱਜੀ ਹੈ 
ਤੇ ਨਾ ਉਹ ਆਖਰੀ ਕੁੜੀ ਹੋਵੇਗੀ 
ਅਜੇ ਹੋਰ ਵੀ ਮੁੰਡੇ ਹੋਣਗੇ
 ਤੇ ਕੁੜੀਆਂ ਹੋਣਗੀਆਂ
ਜੋ ਭੱਜਣਗੇ ਮਾਰਚ ਦੇ ਮਹੀਨੇ 'ਚ

ਕੁੜੀ ਭੱਜਦੀ ਹੈ
ਫੁੱਲਾਂ 'ਚ ਗੁਆਚਦੀ ਹੋਈ
ਤੈਰਾਕੀ ਦੀ ਪੁਸ਼ਾਕ 'ਚ ਦੌੜਦੀ ਹੋਈ
ਖਚਾਖਚ ਭਰੇ ਸਟੇਡੀਅਮ 'ਚ

ਜੇ ਇਕ ਕੁੜੀ ਭੱਜਦੀ ਹੈ 
ਤਾਂ ਇਹ ਹਮੇਸ਼ਾਂ ਜ਼ਰੂਰੀ ਨਹੀਂ ਹੈ 
ਕਿ ਕੋਈ ਮੁੰਡਾ ਵੀ ਭੱਜਿਆ ਹੋਵੇਗਾ। 
ਕਈ ਦੂਜੇ ਜੀਵਨ ਪ੍ਰਸੰਗ ਹਨ
ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਉਹ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ।
ਕੁਝ ਵੀ ਕਰ ਸਕਦੀ ਹੈ
ਮਹਿਜ਼ ਜਨਮ ਦੇਣਾ ਔਰਤ ਹੋਣਾ ਨਹੀਂ ਹੈ।

ਤੁਹਾਡੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਟੈਂਕਾਂ ਜਿਹੇ ਬੰਦ ਤੇ ਮਜ਼ਬੂਤ ਘਰਾਂ ਤੋਂ ਬਾਹਰ 
ਕੁੜੀਆਂ ਕਾਫੀ ਬਦਲ ਚੁੱਕੀਆਂ ਹਨ। 
ਮੈਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਇਹ ਇਜਾਜ਼ਤ ਨਹੀਂ ਦੇਵਾਂਗਾ
ਕਿ ਤੁਸੀਂ ਉਸਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਦੀ ਵੀ ਤਰੱਕੀ ਕਰੋ
ਉਹ ਕਿਤੇ ਵੀ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ
ਡਿੱਗ ਸਕਦੀ ਹੈ
ਖਿੰਡ ਸਕਦੀ ਹੈ
ਪਰ ਉਹ ਖ਼ੁਦ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਵੇਗੀ
ਸਭ ਗਲਤੀਆਂ ਵੀ ਖ਼ੁਦ ਹੀ ਕਰੇਗੀ
ਸਭ ਕੁਝ ਦੇਖੇਗੀ ਸ਼ੁਰੂ ਤੋਂ ਅੰਤ ਤੱਕ
ਆਪਣਾ ਅੰਤ ਵੀ ਦੇਖਦੀ ਹੋਈ ਜਾਵੇਗੀ
ਕਿਸੇ ਦੀ ਮੌਤ ਨਹੀਂ ਮਰੇਗੀ

ਤੁਸੀਂ ਜੋ ਪਤਨੀਆਂ ਨੂੰ ਵੱਖ ਰੱਖਦੇ ਹੋ 
ਵੇਸਬਾਵਾਂ ਤੋਂ 
ਤੇ ਪ੍ਰੇਮਕਾਵਾਂ ਨੂੰ ਵੱਖ ਰੱਖਦੇ ਹੋ ਪਤਨੀਆਂ ਤੋਂ 
ਕਿੰਨਾ ਦਹਿਸ਼ਤਜ਼ਦਾ ਹੁੰਦੇ ਹੋ
ਜਦੋਂ ਔਰਤ ਬੇਖੌਫ ਭਟਕਦੀ ਹੈ
ਲੱਭਦੀ ਹੋਈ ਆਪਣਾ ਵਿਅਕਤੀਤੱਵ
ਇਕੋ ਹੀ ਸਮੇਂ ਵੇਸਬਾਵਾਂ ਤੇ ਪ੍ਰੇਮਕਾਵਾਂ
ਤੇ ਪਤਨੀਆਂ 'ਚ।

ਕਿੰਨੀਆਂ ਹੀ ਕੁੜੀਆਂ ਭੱਜਦੀਆਂ ਨੇ 
ਮਨ ਹੀ ਮਨ 
ਆਪਣੇ ਉਨੀਂਦਰੇ,ਆਪਣੀ ਡਾਇਰੀ 'ਚ
ਸੱਚਮੁੱਚ ਦੀਆਂ ਭੱਜੀਆਂ ਕੁੜੀਆਂ ਤੋਂ
ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਅਬਾਦੀ ਬਹੁਤ ਵੱਡੀ ਹੈ।

No comments:

Post a Comment