ਦਾਰਸ਼ਨਿਕਤਾ ਲਈ ਪਹਿਲੀ ਲੋੜ ਦਲੇਰ ਤੇ ਅਜ਼ਾਦ ਮਨ ਹੁੰਦੀ ਹੈ

Friday, June 22, 2012

‘Politically Correct’ ਹੋਣ ਦੀ ਲੜਾਈ 'ਚ ਮਾਓਵਾਦੀ ਦੋਫਾੜ

ਨੇਪਾਲ ਦੀ ਮਾਓਵਾਦੀ ਪਾਰਟੀ(ਸਾਂਝੀ) ਦੀ ਵੰਡੀ ਗਈ ਹੈ।ਕਈ ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਪ੍ਰਚੰਡ ਤੇ  ਬਾਬੂਰਾਮ ਭੱਟਾਰਾਈ ਦੀ ਸਿਆਸਤ ਦਾ ਵਿਰੋਧ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਧੜਾ ਉਨ੍ਹਾਂ ਤੋਂ ਬਾਗੀ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ।ਕੌਮਾਂਤਰੀ ਕਮਿਊਨਿਸਟਾਂ ਲਹਿਰ ਦੇ ਸੰਕਟ ਦੇ ਦੌਰ 'ਚ ਇਹ ਨਵੀਂ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀ ਇਤਿਹਾਸਕ ਘਟਨਾ ਹੈ।ਨਵੀਂ ਪਾਰਟੀ ਬਨਾਉਣ ਵਾਲੇ ਧੜ੍ਹੇ ਦੇ ਆਗੂ ਕਿਰਨ ਨਾਲ ਅਜ਼ਾਦ ਪੱਤਰਕਾਰ ਵਿਸ਼ਵਦੀਪਕ ਨੇ ਗੱਲ ਕੀਤੀ ਹੈ।ਉਸਦਾ ਪੰਜਾਬੀ ਤਰਜ਼ਮਾ ਛਾਪ ਰਹੇ ਹਾਂ।-ਗੁਲਾਮ ਕਲਮ

 ਸਬੰਧ ਤੋੜਨ 'ਚ ਅਸੀਂ ਦੇਰ ਕੀਤੀ ਪਰ ਫੈਸਲਾ ਸਹੀ  ਹੈ-ਮੋਹਨ ਵੈਦਿਆ ਕਿਰਨ (ਨਵੀਂ ਪਾਰਟੀ ਬਨਾਉਣ ਵਾਲਾ ਆਗੂ)


ਪਤਾ ਲੱਗਾ ਹੈ ਕਿ ਤੁਸੀਂ ਨੇਪਾਲ ਦੀ ਮਾਓਵਾਦੀ ਪਾਰਟੀ(ਸਾਂਝੀ) ਤੋਂ ਅੱਡ ਹੋ ਗਏ ਹੋਂ?ਕੀ ਇਹ ਠੀਕ ਗੱਲ ਹੈ ?

ਹਾਂ ਇਹ ਖ਼ਬਰ ਠੀਕ ਹੈ।ਪਾਰਟੀ ਨੇ ਸਰਵਹਾਰਾ ਵਰਗ ਦੇ ਹਿੱਤ ਦੀ ਗੱਲ ਕਰਨੀ ਛੱਡ ਦਿੱਤੀ ਸੀ।ਦਸ ਸਾਲ ਜੋ ਯੁੱਧ ਚੱਲਿਆ ਉਸ ਦੀਆਂ ਪ੍ਰਾਪਤੀਆਂ ਨੂੰ ਭੁਲਾ ਦਿੱਤਾ।ਇਸ ਲਈ ਪਾਰਟੀ ਅਸੀਂ ਪਾਰਟੀ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਛੱਡ ਕੇ ਨਵੀਂ ਪਾਰਟੀ ਦਾ ਨਿਰਮਾਣ ਕੀਤਾ ਹੈ।ਅਸੀਂ ਦੇਰ ਕੀਤੀ ਪਰ ਠੀਕ ਫੈਸਲਾ ਕੀਤਾ ਹੈ। 

ਤੁਹਾਡੀ ਪਾਰਟੀ ਦਾ ਨਾਂਅ ਤੇ ਚਿੰਨ੍ਹ ਕੀ ਹੋਵੇਗਾ ? 
ਮੇਰੀ ਪਾਰਟੀ ਦਾ ਨਾਂਅ ਨੇਪਾਲ ਕਮਿਊਨਿਸਟ ਪਾਰਟੀ ਮਾਓਵਾਦੀ ਹੋਵੇਗਾ।

ਤੁਸੀਂ ਪ੍ਰਚੰਡ(ਪਾਰਟੀ ਦੇ ਮੁਖੀ) ਨੂੰ ਜਦੋਂ ਫੈਸਲਾ ਸੁਣਾਇਆ ਤਾਂ ਉਸਦੀ ਟਿੱਪਣੀ ਕੀ ਸੀ।ਉਨ੍ਹਾਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਕੀ ਕਿਹਾ ?

ਪਿਛਲੇ ਇਕ ਦੋ ਦਿਨਾਂ ਤੋਂ ਸਾਡੀ ਗੱਲਬਾਤ ਨਹੀਂ ਹੋਈ ਹੈ।ਜਦੋਂ ਸਾਡਾ ਕੌਮੀ ਸੰਮੇਲਨ ਚੱਲ ਰਿਹਾ ਸੀ ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਫੋਨ ਆਇਆ ਸੀ ਤੇ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਅਸੀਂ ਗੱਲ ਕਰੀਏ।ਪਰ ਮੈਂ ਪੁੱਛਿਆ ਉਸਦਾ ਮਕਸਦ ਕੀ ਹੈ।ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਤੁਸੀਂ ਵੰਡ ਨੂੰ ਮੁਲਤਵੀ ਕਰ ਦਿਓ ਤੇ ਪਾਰਟੀ ਨੂੰ ਟੁੱਟਣ ਦਾ ਦਿਓ।ਮੈਂ ਕਿਹਾ ਅਜਿਹਾ ਨਹੀਂ ਹੋਵੇਗਾ ਜਦੋਂ ਅਸੀਂ ਵੱਖ ਹੋ ਜਾਵਾਂਗੇ ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਵੀ ਤੁਹਾਡੇ ਨਾਲ ਗੱਲਬਾਤ ਕਰਾਂਗੇ।

ਇਹ ਗੱਲਬਾਤ ਕਦੋਂ ਹੋਈ ਸੀ ? 


ਕੌਮੀ ਸੰਮੇਲਨ ਤੋਂ ਦੋ ਦਿਨ ਬਾਅਦ ਹੋਈ ਸੀ। ਨੇਪਾਲ ਦੇ ਮੌਜੂਦਾ ਪ੍ਰਧਾਨਮੰਤਰੀ ਬਾਬੂਰਾਮ ਭੱਟਰਾਈ ਦੀ ਵੀ ਤੁਹਾਡੇ ਨਾਲ ਗੱਲਬਾਤ ਹੋਈ।ਉਹ ਵੀ ਮਾਓਵਾਦੀ ਪਾਰਟੀ ਦੇ ਆਗੂ ਹਨ?

ਉਨ੍ਹਾਂ ਕੀ ਕਿਹਾ ਤੁਹਾਨੁੰ ? 

ਬਾਬੂਰਾਮ ਨਾਲ ਦੋ ਚਾਰ ਦਿਨ ਪਹਿਲਾਂ ਮੁਲਾਕਾਤ ਹੋਈ ਸੀ।ਹੁਣ ਤਾਂ ਉਹ ਬਰਾਜ਼ੀਲ ਗਏ ਹੋਏ ਹਨ।ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਕੋਈ ਖਾਸ ਟਿੱਪਣੀ ਨਹੀਂ ਸੀ।ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸਰਕਾਰ ਬਚਾਉਣ ਗੱਲ ਸੀ।ਲਾਈਨ ਦੀ ਗੱਲ ਕਰੀਏ ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਸਿਆਸੀ ਚਿੰਤਨ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੈ।

ਕੀ ਤੁਹਾਨੂੰ ਨਹੀਂ ਲੱਗਦਾ ਕਿ ਤੁਹਾਡੇ ਇਸ ਕਦਮ ਨਾਲ ਨੇਪਾਲ ਦਾ ਸੰਕਟ ਹੋਰ ਗਹਿਰਾ ਹੋ ਜਾਵੇਗਾ ?ਨੇਪਾਲ ਦੀ ਜਨਤਾ ਨੇ ਜਿਸ ਪਾਰਟੀ ਨੂੰ ਸਭ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਵੋਟ ਦਿੱਤੇ ਸਨ ਉਸਦੀ ਵੀ ਵੰਡ ਹੋ ਗਈ ? 

ਸੰਕਟ ਤਾਂ ਹੈ ਹੀ।ਕਾਰਜਪਾਲਿਕਾ ਨਹੀਂ ਹੈ।ਵਿਵਸਥਾਪਿਕਾ ਨਹੀਂ ਹੈ।ਜੋ ਵੱਡੀ ਪਾਰਟੀ ਸੀ ਉਸ ਨਾਲ ਅਸੀਂ ਸਬੰਧ ਤੋੜ ਲਿਆ ਹੈ।ਇਸ ਸੰਕਟ ਨੂੰ ਅਸੀਂ ਜਨਤਾ ਦੇ ਪੱਖ 'ਚ ਵਰਤਾਂਗੇ।ਇਹ ਸਾਡਾ ਸੰਕਟ ਨਹੀਂ ਹੈ।ਇਹ ਸਮੱਸਿਆ ਪੁਰਾਣੀ ਸੰਸਦੀ ਵਿਵਸਥਾ ਦੀ ਹੈ।ਇਸ ਸੰਕਟ ਦੇ ਵਿਚੋਂ ਹੀ ਕ੍ਰਾਂਤੀ ਦੀ ਤਿਆਰੀ ਕਰਨੀ ਹੈ।ਅਸੀਂ ਇਸੇ ਦਿਸ਼ਾ 'ਚ ਸੋਚਾਂਗੇ ਤੇ ਇਸ ਸੰਕਟ ਨੂੰ ਅਸੀਂ ਕ੍ਰਾਂਤੀ ਦੀ ਦਿਸ਼ਾ 'ਚ ਸਮਰੱਥ ਢੰਗ ਨਾਲ ਬਦਲਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਾਂਗੇ।

ਤੁਸੀਂ ਕਾਂਰਤੀ ਦੀ ਗੱਲ ਕਰ ਰਹੇ ਹੋਂ ?ਸਪੱਸ਼ਟ ਕਰੋ ਕੀ ਤੁਹਾਡਾ ਮਤਲਬ ਹਥਿਆਰਬੰਦ ਸੰਘਰਸ਼ ਹੈ ? 

ਅਸੀਂ ਹਾਲਤਾਂ ਦਾ ਮੁਲਾਂਕਣ ਕਰਾਂਗੇ ਤੇ ਫਿਰ ਨਵੀਂ ਕਾਰਜ ਦਿਸ਼ਾ ਤੈਅ ਕਰਾਂਗੇ।ਅਸੀਂ ਲੋਕ ਵਿਦਰੋਹ ਦੀ ਤਿਆਰੀ ਦੀ ਦਿਸ਼ਾ 'ਚ ਜਾਵਾਂਗੇ।ਨੇਪਲ ਜਗੀਰਦਾਰੀ ਦੇਸ਼ ਸੀ ਤੇ ਫਿਰ ਅਰਧ ਉਪਨਿਵੇਸ਼ੀ ਹੁੰਦਾ ਹੋਇਆ ਹੁਣ ਨਵ ਉਪਨਿਵੇਸ਼ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚ ਗਿਆ ਹੈ।ਇਸ ਸਾਨੂੰ ਨਵੀਂ ਲੋਕ ਕ੍ਰਾਂਤੀ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ।

ਤੁਸੀਂ ਪਾਰਟੀ ਬਣਾ ਚੁੱਕੇ ਹੋਂ?ਸ਼ਰੇਆਮ ਕਹਿ ਰਹੇ ਹੋਂ ਕਿ ਕਿ ਲੋਕ ਯੁੱਧ ਕਰਾਂਗੇ।ਪ੍ਰਚੰਡ ਦੇ ਗੁੱਟ ਤੇ ਦੂਜੀਆਂ ਪਾਰਟੀ ਦਾ ਵੀ ਪ੍ਰਭਾਵ ਹੈ ?ਕੀ ਇਸ ਨਾਲ ਨੇਪਾਲ 'ਚ ਘਰੇਲੂ ਯੁੱਧ ਦਾ ਖਤਰਾ ਖੜ੍ਹਾ ਨਹੀਂ ਹੋ ਜਾਵੇਗਾ ? 

 ਅਸੀਂ ਕੌਮੀ ਤੇ ਕੌਮਾਂਤਰੀ ਹਾਲਤਾਂ ਦਾ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਨ ਕਰਕੇ ਕੋਈ ਕਦਮ ਚੁੱਕਾਂਗੇ।ਅਸੀਂ ਜਨ ਯੁੱਧ 'ਚ ਕਿਵੇਂ ਜਾਵਾਂਗੇ,ਇਸ ਉੇਸੇ ਤੋਂ ਤੈਅ ਹੋਵੇਗਾ।ਪਰ ਗੱਲ ਇਹ ਹੈ ਰੁਪਾਂਤਰਨ ਤੇ ਬਦਲਾਅ ਲਈ ਸਭ ਕੁਝ ਕਰਨਾ ਹੋਵੇਗਾ।

ਨਵੰਬਰ 'ਚ ਜਿਹੜੇ ਸੰਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਦੀ ਚੋਣ ਹੋਣ ਵਾਲੀ ਹੈ ਉਸ 'ਚ ਤੁਸੀਂ ਹਿੱਸਾ ਲਵੋਂਗੇ ? 

ਨਵੰਬਰ 'ਚ ਜੋ ਚੋਣਾਂ ਹੋ ਰਹੀਆਂ ਹਨ ਅਸੀਂ ਉਸ 'ਚ ਹਿੱਸਾ ਨਹੀਂ ਲਵਾਂਗੇ।ਆਖਰੀ ਰੂਪ 'ਚ ਅਸੀਂ ਕੀ ਕਰਾਂਗੇ ਇਹ ਤਾਂ ਉਸੇ ਮੌਕੇ ਹੀ ਸੋਚਾਂਗੇ,ਪਰ ਫਿਲਹਾਲ ਅਸੀਂ ਹਿਸਾ ਨਹੀਂ ਲਵਾਂਗੇ।ਵੈਸੇ ਵੀ ਨਵੰਬਰ 'ਚ ਜੋ ਚੋਣਾਂ ਹੋਣ ਜਾ ਰਹੀਆਂ ਹਨ ਉਹ ਮੁਸ਼ਕਿਲ ਹਨ।ਜੋ ਦੂਜੀਆਂ ਪਾਰਟੀਆਂ ਹਨ ਉਸ ਇਸ 'ਚ ਹਿੱਸਾ ਨਹੀਂ ਲੈਣਗੀਆਂ।ਇਹ ਲੋਕ ਤਾਂ ਉਸੇ ਸੰਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਦੀ ਪੁਨਰ-ਸਥਾਪਨਾ ਦੀ ਮੰਗ ਕਰ ਰਹੀਆਂ ਹਨ।ਕੁਝ ਲੋਕ ਚੋਣਾਂ ਦੀ ਗੱਲ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ ਪਰ ਅਸੀਂ ਨਾਅਰਾ ਦਿੱਤਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਨਾਲ ਸਮੱਸਿਆ ਦਾ ਹੱਲ ਨਹੀਂ ਹੋਵੇਗਾ।ਇਸ ਦੇ ਲਈ ਸਭ ਨੂੰ ਗੋਲਮੇਜ਼ ਸਭਾ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ।ਸੰਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਦੇਸ਼ ਦਾ ਸਿਆਸੀ ਵਿਕਾਸ ਨਹੀਂ ਹੈ।

ਨੇਪਾਲ ਦੇ ਸੰਕਟ ਲਈ ਤੁਸੀਂ ਕਿਸਨੂੰ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਮੰਨਦੇ ਹੋਂ ? 
ਇਸ ਸੰਕਟ ਲਈ ਵੱਡੇ ਦਲਾਂ ਦੇ ਮੁੱਖ ਆਗੂ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਹਨ।ਸਰਕਾਰ ਜਿੰਮੇਵਾਰ ਹੈ।ਜੋ ਲੋਕ ਸਰਕਾਰ ਤੇ ਸੰਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਬਣੇ ਬੈਠੇ ਹਨ ਉਹ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਹਨ।ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਹੱਥ 'ਚ ਸੱਤਾ ਸੀ ਤੇ ਜਿਨ੍ਹਾਂ 'ਤੇ ਸੰਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਦੇ ਮਾਧਿਅਮ ਤੋਂ ਸੰਵਿਧਾਨ ਬਣਾਉਣ ਦੀ ਜ਼ਿੰਮੇਂਵਾਰੀ ਸੀ ਉਹੀ ਅਸਫਲ ਹੋ ਗਏ ਤੇ ਦੂਜੀ ਗੱਲ ਇਹ ਸੰਸਦੀ ਵਿਵਸਥਾ ਦੀ ਅਸਫਲਤਾ ਹੈ।

ਜੇ ਤੁਸੀਂ ਸੰਸਦੀ ਪ੍ਰਬੰਧ ਨੂੰ ਰੱਦ ਕਰਦੇ ਹੋਂ ਤੋਂ ਤੁਹਾਡੇ ਕੋਲ ਦੂਜਾ ਬਦਲ ਕਿਹੜਾ ਹੈ ? 

ਨੇਪਾਲ 'ਚ ਅਸੀਂ ਸੰਸਦੀ ਪ੍ਰਬੰਧ ਨੂੰ ਰੱਦ ਕਰਦੇ ਹਾਂ।ਅਸੀਂ ਨੇਪਾਲ 'ਚ ਜਨਵਾਦੀ ਗਣਤੰਤਰ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਾਂ।ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸਮਾਜਵਾਦ ਤੇ ਸਾਮਵਾਦ 'ਚ ਜਾਣਾ ਹੈ।ਇਸ ਸੰਸਦੀ ਪ੍ਰਬੰਧ ਨੂੰ ਅਸੀਂ ਸਵੀਕਾਰ ਨਹੀਂ ਕਰਦੇ। ਭਾਰਤ ਦੀ ਭੂਮਿਕਾ ਨੂੰ ਕਿਵੇਂ ਦੇਕਦੇ ਹੋਂ ? ਭਾਰਤ ਦੀ ਭੂਮਿਕਾ ਸਕਰਾਤਮਾਕ ਨਹੀਂ ਹੈ।ਨੇਪਾਲ ਇਕ ਨਵ ਉਪਨਿਵੇਸ਼ਕ ਦੇਸ਼ ਹੈ।ਸਾਡਾ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਨ ਇਹੀ ਹੈ ਕਿ ਭਾਰਤ ਦਾ ਸਾਸ਼ਕ ਵਰਗ ਨੇਪਾਲ ਦੇ ਸਾਸ਼ਕ ਵਰਗ ਨਾਲ ਮਿਲਕੇ ਜਨਤਾ ਦੀ ਲੁੱਟ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ।ਭਾਰਤ ਦੀ ਭੂਮਿਕਾ ਨੇਪਾਲ 'ਚ ਦਖ਼ਲ ਦੇਣ ਵਾਲੀ ਹੈ। 

ਨੇਪਾਲ ਦੀ ਮਾਓਵਾਦੀ ਪਾਰਟੀ (ਸਾਂਝੀ) ਦੇ ਆਗੂ 'ਤੇ ਦੱਬੀ ਜ਼ੁਬਾਨ 'ਚ ਭ੍ਰਿਸ਼ਟਾਚਾਰ ਦੇ ਇਲਜ਼ਾਮ ਵੀ ਲੱਗਦੇ ਹਨ।ਤੁਹਾਡਾ ਕੀ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਇਸ ਬਾਰੇ ? 

ਇਸ ਦੇ ਬਾਰੇ ਮੈਂ ਕੁਝ ਜ਼ਿਆਦਾ ਨਹੀਂ ਕਹਿਣਾ ਚਾਹਾਂਗਾ,ਪਰ ਆਰਥਿਕ ਮਾਮਲਿਆਂ 'ਚ ਜੋ ਪਾਰਦਰਸ਼ਤਾ ਹੋਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ ਉਹ ਹੈ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਤੁਹਾਡਾ ਅਗਲਾ ਕਦਮ ਕੀ ਹੈ ? ਕੇਂਦਰੀ ਕਮੇਟੀ ਦੀ ਬੈਠਕ ਹੋਵੇਗੀ।ਪਾਰਟੀ ਤੇ ਕੌਮੀ ਅਜ਼ਾਦੀ ਦੀ ਪੱਖ 'ਚ ਮੁਹਿੰਮ ਚਲਾਵਾਂਗੇ।ਅੰਦੋਲਨ ਦੀ ਤਿਆਰੀ ਕਰਾਂਗੇ ਤੇ ਜਥੇਬੰਦੀ ਤੇ ਪਾਰਟੀ 'ਚ ਅਨੁਸਾਸ਼ਨ ਪੈਦਾ ਕਰਾਂਗੇ।

ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਦੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਬਾਬੂਰਾਮ ਭੱਟਰਾਈ ਦੇ ਕਾਰਜਕਾਲ ਨੂੰ ਤੁਸੀਂ ਕਿਵੇਂ ਦੇਖਦੇ ਹੋਂ ?

ਦੇਖੋ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਜੋ ਵਾਅਦਾ ਸੀ ਕਿ ਲੋਕ ਮੁਕਤੀ ਫੌਜ ਸਨਮਾਨਜਨਕ ਢੰਗ ਨਾਲ ਰਲੇਵਾਂ ਕਰਵਾਉਣਗੇ ਇਹ ਉਹ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕੇ।ਜਨਤਾ ਦੇ ਪੱਖ 'ਚ ਸੰਵਿਧਾਨ ਨਿਰਮਾਣ ਦੀ ਗੱਲ ਕਹੀ ਸੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ।ਉਸ 'ਚ ਵੀ ਉਹ ਅਸਫਲ ਰਹੇ।ਨੇਪਾਲੀ ਜਨਤਾ ਦੇ ਪੱਖ 'ਚ ਜੋ ਸਿਆਸਤ ਕਰਨੀ ਹੈ ਉਸ 'ਚੋਂ ਉਹ ਸਫਲ ਨਹੀਂ ਹਨ।


ਜਨਜਵਾਰ ਤੋਂ ਧੰਨਵਾਦ ਸਹਿਤ

No comments:

Post a Comment